Türkiye’de iklim krizine karşı ilk kapsamlı yasal adım atıldı. TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen ve ülke tarihinde bir ilk olan İklim Kanunu, sera gazı salınımlarını kontrol altına almayı, karbon piyasası oluşturmayı ve yeşil dönüşüm sürecini hızlandırmayı hedefliyor.
Kanuna göre her ilde, valilerin başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları kurulacak. Bu yapılar yerel düzeyde iklim politikalarının uygulanmasını denetleyecek ve sera gazı salınımının azaltılmasına ilişkin karar mekanizmalarında söz sahibi olacak.
Karbon ticareti yasal zemine kavuşuyor
Yasa kapsamında Türkiye’de ilk kez bir Emisyon Ticaret Sistemi kurulması da öngörülüyor. Bu sistemle birlikte, karbon salımı belirli sınırlarla ticarete konu edilebilecek. Ayrıca Karbon Piyasası Kurulu adlı yeni bir otorite devreye girerek bu ticareti yönetecek. Sisteme katılmak isteyen işletmelerin, üç yıl içinde emisyon izinlerini alması gerekecek.
Yükümlülüklere uymayana ağır cezalar
Yeni düzenleme, çevresel yükümlülüklere uymayanlara milyon liralık idari para cezaları getiriyor. Örneğin:
- Zamanında sera gazı emisyon raporu sunmayan işletmelere 500 bin TL – 5 milyon TL,
- Hiç rapor sunmayanlara ise 1 milyon TL – 10 milyon TL arasında ceza uygulanacak.
- Ozon tabakasına zarar veren maddelerin ticaretini yapanlara da 2,5 milyon TL para cezası kesilecek.
Yürürlüğe geçiş için süre tanındı
Tüm kurumlar, yasa kapsamında kendilerini uyumlu hale getirebilmek için 2027 yılının sonuna kadar geçiş süresi kazanacak. Cumhurbaşkanı bu süreyi 1 yıl daha uzatma yetkisine sahip olacak.
Sıfır emisyon hedefi için yeni dönem
Kanun, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda çevre politikalarında köklü bir dönüşüm anlamına geliyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Paris Anlaşması’yla da uyumlu olan yasa, üretimden ithalata kadar tüm süreçlerde çevresel sürdürülebilirliği merkezine alıyor.
Yeni İklim Kanunu ile Türkiye, iklim kriziyle mücadelede hem bölgesel hem de küresel düzeyde daha aktif ve sorumlu bir aktör haline gelmeyi hedefliyor.
Leave a Reply