Üniversite kayıtlarının başlamasıyla birlikte, öğrenciler için barınma konusu yeniden gündeme gelirken özel yurt ücretlerine yapılan zamlar dikkat çekti. Türkiye genelinde faaliyet gösteren özel yurt işletmeleri, geçen yıla oranla yüzde 30 ila 50 arasında fiyat artışına gitti.
Türkiye Özel Yurt İşletmecileri Derneği (TÜSİYEN) Basın Sözcüsü Funda Gökgöl, zamların kontrollü yapıldığını belirterek, “Geçen yıl 15 bin TL olan bir yurt bu yıl 17 bin TL’ye, 20 bin TL olan ise 25 bin TL’ye çıktı” dedi. Gökgöl, bu artışın temel nedeninin yükselen işletme maliyetleri olduğunu ifade etti.
Özellikle personel ücretleri, enerji giderleri ve yemek hizmeti gibi kalemlerin, yurt işletmelerinin genel giderlerinde ciddi yük oluşturduğu belirtildi. Buna ek olarak bazı yurtların kahvaltı, akşam yemeği ve kampüse servis gibi hizmetler sunması, fiyatları yukarı çekiyor.
Öte yandan özel yurtlar, devlet yurtlarının (KYK) yerleştirme sonuçlarının 15 Eylül’e kadar açıklanmasını talep ederek, öğrencilerin ve ailelerin daha sağlıklı karar verebilmesi adına bu sürecin hızlandırılması gerektiğini belirtti.
Barınma, Anayasa’nın 57. maddesi uyarınca “devletin sosyal yükümlülükleri” arasında sayılmakta ve gençlerin korunması kapsamında değerlendirilmesi gereken temel bir hak olarak görülmektedir. Özel yurt fiyatlarındaki artış, özellikle devlet yurtlarının kapasite yetersizliğiyle birleştiğinde, öğrencilerin ekonomik eşitsizlikler nedeniyle bu hakka erişiminde ciddi engeller oluşturabilir.
Devletin bu noktada hem kamu yurtlarındaki kapasiteyi arttırma hem de özel yurt piyasasını denetleme yükümlülüğü bulunmaktadır. Fahiş fiyat artışları, “fırsatçılık” tartışmalarını gündeme getirebilir ve bu konuda Ticaret Bakanlığı’nın fiyat denetimleri ya da yasal düzenlemeleri önemli hale gelmektedir.
2025 yılı itibariyle enflasyonun hâlen yüksek seyretmesi, öğrenci aileleri üzerinde ilave baskı oluşturuyor. Barınma, gıda ve ulaşım gibi temel giderler, eğitim hakkının ekonomik gerekçelerle sekteye uğramasına yol açabilir. Bu durum, yükseköğrenimde eşit fırsat ilkesinin zedelenmesine ve kamusal destek mekanizmalarının sorgulanmasına neden olmaktadır.
Fiyat artışları yalnızca piyasa koşullarıyla açıklansa da, özel yurtların sunduğu hizmetlerin kapsamı konusunda şeffaflık eksikliği, ailelerin bilinçli seçim yapmasını zorlaştırabilir. Diğer yandan, devletin KYK yurt kapasitelerini genişletmede yeterince hızlı hareket edememesi, özel yurtlara olan bağımlılığı artırmakta ve bu alanı serbest piyasa dinamiklerine tamamen terk etmektedir.
Bu durum, uzun vadede barınma hizmetinin ticarileşmesi ve temel bir sosyal hizmet olmaktan uzaklaşması riskini doğurmaktadır.
Leave a Reply