Türkiye’de adalet sistemine yönelik reform arayışları çerçevesinde hazırlanan 10. Yargı
Paketi, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunuldu. Paket, kamuoyunda özellikle ceza infaz
rejimi, örgütlü suçlar, denetimli serbestlik ve kişisel verilerin korunması gibi başlıklarda
önemli değişiklikler getirmesi yönüyle dikkat çekti. Ancak paketin içeriği açıklandığında,
beklenen kapsamlı reformların büyük ölçüde yer almadığı görüldü.
Paketin Öne Çıkan Maddeleri
Mükerrer Suçlarda İnfaz İndirimi:
Aynı suçu birden fazla kez işleyen (mükerrer suçlu) hükümlüler, eğer iyi halli ise
cezalarının 4/3’ünü çektikten sonra tahliye edilebilecek. İyi hal değerlendirmesi,
kurallara uyum, yükümlülüklerin yerine getirilmesi, eğitim ve sosyal programlara katılım
gibi ölçütlerle yapılacak. Bu düzenlemeden yaklaşık 20 bin kişinin yararlanması
bekleniyor.
Hasta ve Yaşlı Hükümlüler İçin Konutta İnfaz:
- 70 yaş üstü hükümlüler 4 yıl,
- 75 yaş üstü 5 yıl,
- 80 yaş üstü ise 6 yılını evde geçirebilecek.
Ayrıca tek başına cezaevinde yaşamını sürdüremeyen hasta veya engelli kişiler de,
Adli Tıp raporuna bağlı olarak cezalarını evde infaz edebilecek. Bu hak,
ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan darbeciler dışında tüm hükümlüler için
geçerli olacak.
Çocuk Hükümlülere Eğitim Odaklı Yaklaşım:
Çocukların cezalarına kapalı infaz kurumlarında başlanacak ancak iyi hâl gösteren
çocuklar, olumlu raporla birlikte eğitim evlerine gönderilebilecek.
Yeni Suç Tanımları ve Ceza Artırımları: - Meskun mahalde ateş etmenin cezası 5 yıla kadar çıkarıldı.
- Trafikte yol kesme eylemi ayrı bir suç olarak düzenlendi; cezası 3 yıla kadar hapis.
- Alkol ve uyuşturucu etkisi altında araç kullananlara verilen cezalar ağırlaştırıldı;
caydırıcılığın artırılması hedefleniyor.
Covid-19 İzni Genişletilmedi:
Cezaevinde bulunan yaklaşık 50 bin kişinin yararlanması beklenen, Covid-19 izninin kalıcı
hale getirilmesi veya genişletilmesi yönündeki düzenleme pakette almadı.
Sınırlı Reform, Büyük Beklentilere Yetersiz Yanıt
10.Yargı Paketi, ceza adalet sisteminde teknik bazı düzenlemeler getirerek infaz rejimi,
denetimli serbestlik ve bazı suçların cezalarında değişiklik öngörse de, kamuoyunda
oluşan yüksek beklentilere yanıt veremedi. Özellikle düşünce ve ifade özgürlüğü
davaları, örgüt üyeliği ve örgüt adına suç işleme gibi konularda reform beklentisi içinde
olan kesimlerin talepleri pakette yer bulmadı. Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararlarına
rağmen, bazı temel haklara ilişkin yapısal sorunlara dokunulmadı. Covid-19 izniyle
tahliye olan mahkumlara yönelik kalıcı bir çözüm sunulmadığı gibi, kapsamlı bir af ya da
ceza indirimi de gündeme alınmadı. Bu haliyle paket, daha çok sembolik ve sınırlı bir
iyileştirme hamlesi olarak değerlendiriliyor.
Leave a Reply