Anayasa Mahkemesi (AYM), kamu görevine girişte zorunlu tutulan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ilişkin 7315 sayılı Kanun’un iptali istemiyle yapılan başvuruyu reddetti. Kararın ardından, karşı oy kullanan üyelerin gerekçeleri kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
Başvuru: Anayasa’ya Aykırılık İddiası Başvuruda, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması uygulamalarının Anayasa’nın eşitlik ilkesi ve temel hak ve özgürlüklerle bağdaşmadığı öne sürüldü. Özellikle soruşturma kapsamının belirsizliği ve yargı denetimine kapalı olması, itiraz gerekçeleri arasında gösterildi.
AYM: ‘Anayasa’ya Aykırılık Yok’ Resmî Gazete’de yayımlanan kararda, Yüksek Mahkeme, söz konusu düzenlemelerin Anayasa’ya uygun olduğuna hükmetti. Kararda, kamu hizmetlerine girişte liyakat ve güvenlik ilkelerinin esas olduğu belirtilerek, güvenlik soruşturmasının bu çerçevede gerekli bir mekanizma olduğu savunuldu.
Mahkeme ayrıca, yürürlükteki düzenlemelerin birey haklarını koruma noktasında yeterli yargısal denetim ve hukuki güvenceler içerdiğini vurguladı. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının “ölçülülük ilkesi” doğrultusunda yürütüldüğüne dikkat çekildi.
Karşı Oylar: ‘Keyfî Uygulamalara Açık’ Karara katılmayan üyeler, karşı oy gerekçelerinde güvenlik soruşturmasının subjektif değerlendirmelere yol açabileceğine dikkat çekti. Azınlık şerhlerinden birinde, geçmişte yaşanan keyfî uygulamalara vurgu yapılarak, bu tür soruşturmaların hukuki güvenlik ilkesini zedeleyebileceği ifade edildi.
Bir diğer karşı oy yazısında şu değerlendirmeye yer verildi:
“Güvenlik soruşturmasının hangi kriterlere göre yürütüleceği, hangi bilgilerin inceleneceği ve nasıl değerlendirileceği netleşmeden, kamu görevine girişte objektiflik sağlanamaz. Bu durum hem eşitlik hem de hukuk devleti ilkeleriyle çelişir.”
AİHM İçtihadına Atıf: Özel Hayatın Gizliliği Bazı üyeler, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatlarına atıfta bulunarak, güvenlik soruşturmasının özel hayatın gizliliği, kişisel verilerin korunması ve adil yargılanma hakkıyla çelişebileceği uyarısında bulundu. Özellikle soruşturma sonuçlarına itiraz mekanizmasının yeterince açık olmaması eleştirildi.
Tartışmalar Devam Ediyor AYM’nin bu kararı, güvenlik soruşturması uygulamasının hukukî meşruiyetini yeniden tartışmaya açtı. Karşı oy gerekçeleri, ilerleyen süreçte bu konuda yasal düzenlemelerin daha netleştirilmesi gerekliliğini ortaya koydu. Kamuoyunda ise güvenlik soruşturmasının sınırlarının nasıl belirleneceği ve denetiminin nasıl sağlanacağı konusundaki belirsizlikler tartışılmaya devam ediyor.
Leave a Reply